Co to jest HVAC ?- czyli wyjaśnienie branżowego akronimu
Tajemniczy termin HVAC to akronim - wyraz będący skrótem utworzonym z pierwszych liter innych wyrazów. W tym przypadku chodzi o angielskie słowa: Heating, Ventilation, Air Conditioning oznaczające ogrzewanie, wentylację i klimatyzację.
System, określany skrótem HVAC, odpowiada zatem za zapewnienie odpowiedniego komfortu cieplnego oraz dbanie o stałą wymianę i odpowiednią jakość powietrza w inteligentnych, energooszczędnych i przyjaznych dla środowiska budynkach. Skrót HVAC jest także stosowany do określania zawodu (inżynier HVAC), czy branży inżynierii sanitarnej.
Czym są instalacje HVAC i czym różnią się od zwykłego ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji?
W trosce o klimat musimy dążyć do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych. Służą temu coraz bardziej rygorystyczne przepisy budowlane, które wymuszają tworzenie obiektów o niskim zapotrzebowaniu na energię, najlepiej korzystających z zero emisyjnych i odnawialnych źródeł.
Jako że samodzielne instalacje:
- grzewcze - w postaci pieców, kotłów czy wymienników energii
- klimatyzacyjne – split, multisplit
- czy systemy wentylacyjne, mechaniczne (zwłaszcza starego typu z dużych rozmiarów centralą wentylacyjną)
należą do najbardziej energochłonnego i kosztownego pod względem eksploatacji wyposażenia budynków, korzystna okazała się ich integracja. Czym są instalacje HVAC? Instalacje HVAC realizują te same zadania dotychczas wykonywane przez niezależne od siebie systemy, z tą jednak różnicą, że są w pełni zintegrowane i pracując jednocześnie, wzajemnie na siebie oddziaływują. Dzięki temu wyprodukowana w jednym miejscu energia może być wykorzystana w innym miejscu, przez co system zyskuje na efektywności. Na przykład zastosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła w energooszczędnych lub pasywnych budynkach zmniejsza ich zapotrzebowanie energetyczne, co przekłada się na obniżenie potrzebnej mocy urządzeń grzewczych oraz w efekcie zmniejsza koszty eksploatacji. Wszystkie komponenty powinny być jednak odpowiednio zaprojektowane i optymalnie dobrane tak, aby wydajność i sprawność energetyczna całego systemu była wysoka, przy jednoczesnym zapewnieniu oczekiwanego komfortu cieplnego i klimatycznego we wnętrzach. Zadaniem instalacji HVAC jest również zapewnienie wydajnej wymiany powietrza (w całym budynku) oraz zarządzanie jego parametrami w taki sposób, aby utrzymywać odpowiedni poziom wilgotności, uniemożliwiający rozwój grzybów i pleśni. Co więcej, dzięki zastosowaniu odpowiednich filtrów, instalacja zabezpiecza stały dopływ oczyszczonego z pyłów, świeżego powietrza, co ma duże znaczenie dla zdrowia użytkowników.
Rozbudowane systemy branży HVAC: HVACI, HVACR
Konfigurację systemów można dopasować do indywidualnych potrzeb i oczekiwań. Poza podstawowymi urządzeniami dostępne są zaawansowane rozwiązania, dzięki którym możliwe jest na przykład: zapewnienie odpowiedniej czystość powietrza dla alergików, montaż filtrów antysmogowych, czy pozyskiwanie ciepła z gruntu do wspomagania ogrzewania budynku. Zastosowane mogą być również izolacje przeciwkondensacyjne, akustyczne, przeciwogniowe i wiele innych. Najczęściej spotkać można systemy rozbudowane o funkcjonalności związane z dodatkową izolacją HVACI lub chłodzeniem HVACR.
HVACI
Skrót HVACI został rozbudowany o literę I, która stanowi pierwszą literę angielskiego słowa Insulation, czyli izolacja. Oznacza to, że do zapewnienia żądanych parametrów w obiekcie, niezbędne jest wykonanie odpowiedniej izolacji budynku i fakt ten został uwzględniony już na etapie jego projektowania. Odpowiednio dobrana izolacja ogranicza bowiem zarówno ucieczkę ciepła w sezonie grzewczym, jak i chroni przed nadmiernym nagrzewaniem się budynku latem. Dodatkowo właściwie zaprojektowane i wykonane ocieplenie nie tylko chroni ściany przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, ale realnie zmniejsza koszty ogrzewania i klimatyzacji całego budynku.
HVACR
W skrócie HVACR (lub HVAC-R, czy HVAC&R) dodana została litera R, która rozpoczyna angielskie słowo Refrigeration – czyli chłodzenie.
To oznacza, że w obiekcie wymagane są dodatkowe funkcjonalności związane z potrzebą utrzymywania niskich temperatur, co jest możliwe tylko przy zastosowaniu zaawansowanych układów chłodniczych. Zwykle instalacje takie stosuje się je w nowoczesnych obiektach przemysłowych jak: chłodnie, magazyny czy zakłady produkcyjne żywności. W tym celu do instalacji HVAC dodawane są urządzenia i aparatury umożliwiające dodatkową redukcję energii cieplnej i wspierające wentylację w procesie cyrkulacji.
Co zyskujemy dzięki zastosowaniu systemów HVAC?
Zintegrowane systemy HVAC mają przede wszystkim dużo większą możliwość gospodarowania ciepłem niż obiekty pozbawione tego rodzaju rozwiązania. Dzięki ich zastosowaniu możemy uzyskać:
- zmniejszenie kosztów inwestycyjnych poprzez brak konieczności montowania niektórych przyłączy (np. gazowych),
- niższe łączne koszty eksploatacji budynku, w odniesieniu do ogrzewania, wentylacji, jak i klimatyzacji pracujących samodzielnie,
- komfort termiczny i lepsze samopoczucie użytkowników, ze względu na dopływ świeżego i odpowiednio oczyszczonego powietrza do pomieszczeń,
- możliwość lokalnej regulacji temperatury - na przykład: wskazanie do ogrzewania tylko tych pomieszczeń, w których przebywamy, czy wykorzystanie ciepła z powietrza pobranego z jednych części budynku do ogrzania jego innych części (np. piwnic, garaży czy podziemnych parkingów),
- ochronę przed gromadzeniem się nadmiernej wilgoci, jej kondensacją i zamarzaniem, których występowanie może z czasem przyczynić się do obniżenia stanu konstrukcji obiektu,
- doskonałą izolację akustyczną (nie ma potrzeby otwierania okien).
Montaż i serwis systemu HVAC - o tym musisz pamiętać !
Regularne przeglądy i serwisowanie instalacji HVAC są niezwykle ważne, ponieważ tylko w taki sposób możemy zapewnić najlepszą sprawność i wydajność całego systemu. Jest to o tyle istotne, że w skład instalacji wchodzi wiele komponentów, a ich nawet najmniejsza usterka może oddziaływać na resztę układu – awaria jednego z urządzeń może negatywnie wpłynąć na pracę pozostałych, a skutkiem może być nawet wyłączenie całej instalacji.
Podczas wybierania systemu HVAC powinniśmy więc wziąć pod uwagę takie czynniki jak:
- dostępność serwisu w miejscu, w którym planujemy montaż systemu,
- czas reakcji na zaistniałą awarię,
- dostępność oryginalnych części zapasowych,
- częstotliwość kontroli systemu i jego komponentów wymagana przez producenta.
Czy instalacja zintegrowanego systemu HVAC dedykowana jest tylko dla nowych budynków?
Instalacje HVAC wykorzystywane są głównie w nowoczesnych, energooszczędnych i pasywnych budynkach. Można je jednak z powodzeniem stosować także w budynkach już istniejących, jednak najlepiej w tych, dla których przewidziana jest kompleksowa modernizacja.
Pogłębiaj swoją wiedzę, czytaj poradniki
Opracowanie redakcja: (A.K)
Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji portalu www.klimatyzacja.pl
