Smay: Zabezpieczenie przed zadymieniem - podstawy prawne

Problematykę zabezpieczania przed zadymieniem dróg ewakuacyjnych w budynkach reguluje od strony prawnej rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75/2002 poz. 690 oraz późniejsze zmiany). Rozporządzenie to definiuje pojęcie dróg ewakuacyjnych oraz określa wymagania dotyczące ich zabezpieczenia na wypadek pożaru.

Zgodnie z paragrafem 236.1 rozporządzenia „Z pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi powinna być zapewniona możliwość ewakuacji w bezpieczne miejsce na zewnątrz budynku lub do sąsiedniej strefy pożarowej, bezpośrednio albo drogami komunikacji ogólnej, zwanymi dalej "drogami ewakuacyjnymi"."

Zgodnie z dalszymi zapisami cytowanego rozporządzenia, wymagane jest odpowiednie zabezpieczenie klatek schodowych oraz poziomych dróg ewakuacyjnych:
§245.W budynkach:

1. niskim (N), zawierającym strefę pożarową ZLII,
2. średniowysokim (SW), zawierającym strefę pożarową ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V,
3. niskim (N) i średniowysokim (SW), zawierającym strefę pożarową PM o gęstości obciążenia ogniowego powyżej 500 MJ/m2 lub pomieszczenie zagrożone wybuchem, należy stosować klatki schodowe obudowane i zamykane drzwiami oraz wyposażone w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu.


§246. 2. Klatki schodowe i przedsionki przeciwpożarowe, stanowiące drogę ewakuacyjną w budynku wysokim (W) dla strefy pożarowej ZL II oraz w budynku wysokościowym (WW) dla stref pożarowych innych niż ZL IV, powinny być wyposażone w u rządzenia zapobiegające ich zadymieniu.

3. Klatki schodowe i przedsionki przeciwpożarowe, stanowiące drogę ewakuacyjną w budynku wysokim (W) dla strefy pożarowej ZL I, ZL III, ZLVlub PM oraz w budynku wysokościowym (WW) dla strefy pożarowej ZL IV, powinny być wyposażone w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub samoczynne urządzenia oddymiające uruchamiane za pomocą systemu wykrywania dymu.

§247.1. W budynku wysokim (W) i wysokościowym (WW), w strefach pożarowych innych niż ZL IV, należy zastosować rozwiązania techniczno-budowlane zabezpieczające przed zadymieniem poziomych dróg ewakuacyjnych.

Definicje, zasadę działania i wymagania techniczne dla systemów zabezpieczenia przed zadymieniem (wentylacji pożarowej) w najbardziej pełny sposób określa Instrukcja ITB nr 378/2002 Projektowanie instalacji wentylacji pożarowej dróg ewakuacyjnych w budynkach wysokich i wysokościowych. Mówi ona, że wentylacja pożarowa ( a więc system zabezpieczający przez zadymieniem) ma na celu:

• „przeciwdziałanie rozprzestrzeniania się dymu i gorących gazów pożarowych poza kondygnacje objętą pożarem oraz wzdtuż ciągów komunikacyjnych;
• umożliwienie ewakuacji ludzi z zagrożonej strefy oraz ułatwienie przeprowadzenia skutecznej akcji gaśniczej przez zapobieżenie nadmiernemu ograniczeniu widoczności oraz spadkowi stężenia tlenu poniżej wartości zagrażających życiu w poziomych korytarzach ewakuacyjnych i w przedsionkach przeciwpożarowych na kondygnacji objętej pożarem oraz na klatkach schodowych,
• zmniejszenie strat materialnych spowodowanych działaniem dymu i wysoką temperaturą gazów pożarowych".


Jednym z rozwiązań technicznych zabezpieczenia przed zadymieniem, którego przykładem jest także SWAY8, jest system różnicowania ciśnień. System ten, będący elementem instalacji wentylacji pożarowej wytwarza nadciśnienie w klatkach schodowych i przedsionkach przeciwpożarowych stanowiących drogę ewakuacyjną oraz wymienia intensywnie powietrze w przestrzeni poziomych dróg ewakuacyjnych (korytarzy ewakuacyjnych) przy stale utrzymywanym nadciśnieniu.

Podstawową funkcją systemu różnicowania ciśnień jest zapewnienie bezpiecznej ewakuacji ludzi ze strefy objętej pożarem przy jednoczesnym umożliwieniu bezpiecznej pracy ekip ratowniczych.

Definicję systemu różnicowania ciśnień podaje norma PN-EN 12101-6 Systemy kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepta.

Część 6: Wymagania techniczne dotyczące systemów różnicowania ciśnień:
„system różnicowania ciśnień służy do ograniczania rozprzestrzeniania się dymu z jednej przestrzeni budynku do drugiej przez nieszczelności w przegrodach fizycznych lub przez otwarte drzwi. System taki daje możliwość utrzymania bezpiecznych warunków przebywania w prze­strzeniach chronionych takich jak: drogi ewakuacyjne, drogi dostępu ekip ratowniczych, szybach przeciwpożarowych, przedsionkach przeciwpożarowych, klatkach schodowych oraz innych prze­strzeniach, gdzie wymagane jest utrzymanie stanu wolnego od dymu".

Norma ta określa także podstawowe kryteria, które należy spełnić przy zabezpieczeniu nadciśnieniowym klatek schodowych.