Przeciwpożarowe klapy odcinające

Klapy odcinające mają istotne znaczenie dla funkcjonowania całego układu wentylacji pożarowej, ponieważ są odpowiedzialne za odcięcie zagrożonych sektorów instalacji wentylacyjnej, a także decydują podczas pożaru o kierunku przepływu powietrza i dymu, a więc kształtowaniu się odpowiedniej gradacji ciśnienia.

Wymóg stosowania klap przeciwpożarowych w przewodach wentylacji i klimatyzacji wprowadza rozporządzenie w sprawie warunków technicznych - Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU nr 75, poz. 690, ze zm.).

Budowa klapy oddymiającej

Elementami typowej klapy pożarowa jest obudowa metalowa, stanowiąca blachę ocynkowaną bądź stal nierdzewną, element sterujący oraz przegroda odcinająca zbudowana z materiału ognioodpornego. Rożne rozwiązania konstrukcyjne, użyte materiały i mechanizmy sterujące decydują o odporności ogniowej klap, kosztach ich zakupu i sposobie montażu oraz sterowaniu i eksploatacji. Wszystkie klapy odcinające wyposażone są w mechanizm zamykający, uruchamiany za pośrednictwem topikowego wyzwalacza termicznego w zakresie temperatur 45-250°C.

Klapy pożarowe typu: odcinająca

Klapy te należą do urządzeń odcinających, stosowanych w instalacjach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych w miejscu przejść tych przewodów przez przegrody budowlane stanowiące elementy oddzielenia przeciwpożarowego. Pozostają otwarte w pozycji normalnej, zamykane samoczynnie w przypadku przekroczenia temperatury zadziałania wyzwalacza termicznego lub za pomocą systemu wykrywania dymu, chroniąc strefy nie objęte pożarem przed przedostaniem się ognia i gazów. Przeciwpożarowa klapa odcinająca składa się z obudowy, elementu sterującego oraz przegrody odcinającej wykonanej z materiału ognioodpornego. Istotnym elementem klapy jest samoczynny wyzwalacz termiczny, który gwarantuje zamknięcie klapy w przypadku wzrostu temperatury w kanale wentylacyjnym powyżej krytycznej wartości, najczęściej 72°C.

Przeciwpożarowe klapy odcinając wentylacji pożarowej

Klapy odcinające wentylacji pożarowej to urządzenia służące do sterowania przepływem powietrza i dymu w układach wentylacji pożarowej. Różnią się one od wyżej opisanych klap tym, ze w momencie normalnego funkcjonowania obiektu są zamknięte. W przypadku wykrycia pożaru w danej strefie pożarowej zostają one otwarte, natomiast w pozostałych strefach pozostają zamknięte, powodując uniemożliwienie przedostania się gazów i dymu. Do przeciwpożarowych klap odcinających wentylacji pożarowej zalicza się klapy, których celem jest napowietrzanie pożarowe wydzielonych przestrzeni obiektu, a także klapy transferowe. Cecha tych klap jest brak wyzwalacza termicznego, sterowanie w tym przypadku odbywa się automatycznie z poziomu centrali pożarowej. Wyjątkiem jest klapa transferowa, która pozostaje otwarta przez cały czas.

Sterowanie pracą klap przeciwopożarowych

Metody umożliwiające sterowanie klapami odcinającymi:

• sterowanie mechanizmem dźwigniowo-sprężynowym – jest to najtańsze i pewne rozwiązanie. Podczas normalnej pracy instalacji klapa znajduje się w pozycji oczekiwania poprzez cięgło sprężynowe z termoelementem. Wzrost temperatury podczas rozwoju pożaru powoduje zwolnienie mechanizmu zamykającego klapę. Wadą tej metody jest możliwość przedostawania się przez oddzielenie pożarowej pewnych ilości dymu w początkowej fazie pożaru oraz konieczność demontażu fragmentu instalacji po każdym zadziałaniu klapy w celu ponownego ustawienia jej w pozycji oczekiwania.
• sterowanie mechanizmem dźwigowo-sprężonym wyposażonym w elektromagnes – stosowany ze względu na duże prawdopodobieństwo chwilowego zaniku prądu podczas pożaru, co w przypadku sygnału sterującego mogłoby spowodować zamknięcie wszystkich klap klimatyzacji. Wadami tego mechanizmu jest także powrót do pozycji otwartej. Zwolnienie klapy pożarowej powoduje jej gwałtowne zatrzaśnięcie, co może spowodować uszkodzenie kanałów. Metoda wymaga zastosowania drogich układów sterowania i okablowania.
• sterowanie siłownikiem elektrycznym – najpraktyczniejszy i najwygodniejszy sposób sterowania pracą klap

Literatura:

1. Brzezińska D., Jędrzejewski R., Wentylacja pożarowa budynków wysokich i wysokościowych. Poradnik, Fluid Desk, Szczecin 2003.
2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU nr 75, poz. 690, ze zm.).
3. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 marca 2009 r. zmieniające rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU nr 56, poz. 461).

Opracowanie redakcja, www.klimatyzacja.pl, www.ogrzewnictwo.pl [AJ] Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą autora.