Komfort vs oszczędność energii w programach certyfikacji budynków

Projektowanie instalacji wentylacji i klimatyzacji napotyka na dwa przeciwstawne sobie kierunki – jedna strona stawia na maksymalną energooszczędność, natomiast druga – na najwyższą jakość powietrza w budynku. W pierwszym przypadku „bonusy” otrzymuje się za minimalizację zużycia energii – nie zawsze we właściwym punkcie, w drugim – za maksymalizację komfortu.

Inżynierowie zajmujący się wentylacją i klimatyzacją są bardzo dumni – czują się najważniejsi, ponieważ człowiek może żyć 30 dni bez jedzenia, 8 dni bez picia, lecz tylko 3 minuty bez powietrza. Poza tym organizm człowieka zużywa dziennie około – 2÷3 litrów wody, spożywa 4 posiłki (? kg – proszę wpisać dowolną wartość) oraz około 2500 litrów powietrza.

Jakość powietrza zewnętrznego

Warto się więc zastanowić, nad priorytetami. Tym bardziej że pojęcie komfortu, czy dobrej jakości powietrza jest bardzo nieprecyzyjne. W tekście angielskiej normy CIBSE podano następującą definicję: „jakość powietrza wewnętrznego może być dopuszczalna, jeśli mniej niż 50% użytkowników odczuwa jakiś nieprzyjemny zapach, mniej niż 20% odczuwa dyskomfort, mniej niż 10% cierpi z powodu podrażnienia śluzówek, mniej niż 5% odczuwa irytację w okresie krótszym niż 2% czasu przebywania.

CEN i DIN

Europejska norma CEN określa swoje wymagania wentylacyjne, dzieląc użytkowników pomieszczeń na trzy grupy zadowolonych z jakości powietrza wewnętrznego: A – 85%, B – 80% i C – 70%.

Niemiecka norma DIN, przy analitycznych metodach, operuje trzema grupami zadowolonych użytkowników: 90%, 80% i 70%.

Czy inwestor musi się na wszystkim znać?

Inwestor jako zamawiający projekt instalacji (w szerszym kontekście – całego budynku) ma prawo wyboru swoich priorytetów. Z tym że nie musi na wszystkim się znać i tu jest bardzo ważne zadanie inżynierów wszystkich branż. Tu pozwolę sobie na małą (dla wielu) kontrowersję, twierdząc, że branża wentylacji i klimatyzacji będzie na tym etapie wiodąca, ponieważ w ostatecznym kształcie budynku będzie niejako najbliżej użytkownika. Właściwe założenia do projektu będą miały konsekwencje w późniejszej eksploatacji.

Często inwestorzy, na podstawie swojej niepełnej wiedzy zamawiają budynek „pasywny” „zeroenergetyczny”, „niskoenergetyczny” czy „certyfikowany”, nie do końca zdając sobie sprawę z konsekwencji tego wyboru.

Zacząć należy od tego, co mamy do wyboru.W Europie popularny jest BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Method), mamy też European GreenBuilding, LEED, the WELL Building Standard, w Niemczech jest DGNB.

Certyfikat European GreenBuilding

 Certyfikat European GreenBuilding powstał w ramach programu Komisji Europejskiej, którego celem jest podniesienie poziomu efektywnego wykorzystania energii w budynkach komercyjnych. Jest to certyfikat przeznaczony dla energooszczędnych budynków niemieszkalnych wzniesionych w ciągu ostatnich pięciu lat lub dla budynków starszych, które będą poddane modernizacji.

Podstawowym wymaganiem certyfikatu jest zredukowanie zużycia energii wyrażonej w energii pierwotnej o 25% w porównaniu z krajowymi normami w miejscu, gdzie projekt jest realizowany. Warunek ten może być spełniony poprzez przeprowadzenie audytu energetycznego oraz symulacji energetycznej budynku. Dodatkowym wymaganiem programu europejskiego jest opracowanie planu działania w zakresie poszanowania energii (Action Plan) obejmującego czas eksploatacji budynku [1].

The WELL Building Standard®

The WELL Building Standard® jest systemem certyfikacji stworzonym przez IWBI™ (International WELL Building Institute™) opartym na określeniu, pomiarze oraz monitoringu wpływu, jaki posiadają poszczególne elementy środowiska wewnętrznego w budynku na przebywającego w nim człowieka. Elementy środowiska wewnętrznego wyróżnione przez WELL to powietrze, woda, żywienie, oświetlenie, kondycja fizyczna, komfort oraz samopoczucie. Powyższe elementy dzielą się na przeszło 100 cech, których spełnienie wpływa na ostateczny poziom oceny.

W systemie oceny WELL wyróżniamy następujące schematy oceny:

  • Core and Shell Compliance,
  • New and Existing Buildings Certification,
  • New and Existing Interior Certification.

W zależności od uzyskanego wyniku dla schematów New and Existing Buildings oraz New and Existing Interiors możliwe jest uzyskanie trzech poziomów oceny – Silver, Gold oraz Platinum [1]....

LITERATURA:

[1] go4e.pl „Go for Energy”.

[2] LEED Reference Guide for Green Building Design and Construction.

[3] A. KALINOWSKA–SOŁTYS: Czym jest proces certyfikacji LEED, BREEAM…? Vademecum zielone budynki w Polsce.

[4] LEED Green Associate Study Guide. 2009 Edition.[5] M. MOKRZYCKA: Projekt certyfikacji pasywnego budynku w systemie LEED. Praca dyplomowa.

Jarosław MÜLLER