Armacell: Przepisy prawne dotyczące izolacji technicznych w budynkach
Przepisy prawne dotyczące izolacji technicznych w budynkach
1. Zasady wprowadzania do obrotu na rynek polski izolacji technicznych.
Izolacje techniczne są wyrobami budowlanymi i ich wprowadzanie do obrotu podlega przepisom zawartym w Ustawie o Wyrobach budowlanych i Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady EU nr 305/ 2011-CPR. Zasady wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych po 1 maja 2004 r. określa ustawa o wyrobach budowlanych z dnia 16.04.2004 r. wraz ze zmianami (Dz. U. Nr 92/2004, poz. 881, Dz. U. Nr 114/2010, poz. 760 i Dz. U. z 08.08.2013 r., poz. 898) i rozporządzenia wykonawcze do tej ustawy. Zgodnie z tą ustawą na rynek polski mogą być wprowadzane wyroby budowlane oznakowane znakiem CE, lub znakiem budowlanym B. Oznakowaniem CE muszą być znakowane wyroby objęte zharmonizowanymi Normami Europejskimi lub dla których udzielone zostały Europejskie Aprobaty Techniczne lub Europejskie Oceny Techniczne, po sporządzeniu deklaracji właściwości użytkowych zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającego dyrektywę Rady 89/106/EWG. Znakiem budowlanym B mogą być znakowane wyroby objęte polską lub europejską normą niezharmonizowaną, lub aprobatą techniczną, po dokonaniu oceny zgodności i wydaniu deklaracji zgodności z Polską Normą lub z aprobatą techniczną.
Zgodnie z art. 9, ust. 1 ustawy o wyrobach budowlanych aprobaty techniczne mogą być udzielane dla wyrobu budowlanego:
- dla którego nie ustanowiono Polskiej Normy wyrobu;
- dla którego właściwości użytkowe, odnoszące się do wymagań podstawowych, różnią się istotnie od właściwości określonej w Polskiej Normie;
- objętych mandatami udzielonymi przez Komisję Europejską na opracowanie europejskich norm zharmonizowanych lub wytycznych do Europejskich Aprobat Technicznych.
Wykaz mandatów zamieszczony jest w obwieszczeniu Ministra Infrastruktury z dnia 5 lipca 2004 r. - Monitor Polski Nr 32/2004, poz. 571.
2. Wymagania odnośnie grubości izolacji technicznych na instalacjach.
Zadaniem izolacji technicznych instalacji sanitarnych jest ograniczenie strat energii cieplnej, jakie występują, gdy temperatura otoczenia odbiega od temperatury wewnątrz instalacji. Problem dotyczy zarówno rurociągów grzejnych będących składnikiem układów centralnego ogrzewania, instalacji ciepłej wody użytkowej, systemów chłodniczych jak i przewodów wentylacji bytowej i klimatyzacji.
W przepisach i Polskich Normach najwięcej uwagi poświęcono izolacji instalacji grzewczych, co jest uzasadnione ze względu na ich powszechne wykorzystywanie we wszystkich typach obiektów budowlanych oraz wielkość strat ciepła związanych z dużymi różnicami temperatury pomiędzy czynnikiem grzejnym a otoczeniem.
Podstawowym aktem prawnym zawierającym wytyczne dotyczące stosowania izolacji cieplnej jest „Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie” zawarte w Dz. U. Nr 75/2002 poz. 690 wraz z późniejszymi zmianami. Rozporządzenie przywołuje w kwestiach szczegółowych Polską Normę PN-B-02421:2000 „Ogrzewnictwo i ciepłownictwo – Izolacja cieplna przewodów, armatury i urządzeń – Wymagania i badania odbiorcze”, w której sprecyzowane zostały wymagania dotyczące projektowania i wykonania izolacji w instalacjach centralnego ogrzewania, instalacjach ciepłej wody użytkowej oraz wody technologicznej, a także w sieciach ciepłowniczych prowadzonych w kanałach, tunelach, budynkach oraz napowietrzenie o temperaturze czynnika do 200oC.
Do końca 2008 roku dane znajdujące się w powyższej normie były wiążące i minimalne grubości izolacji rurociągów i urządzeń musiały być zgodne z wytycznymi w niej zawartymi. Z dniem 1 stycznia 2009 weszła w życie zmiana dotycząca rozporządzenia opublikowanego w Dz. U. Nr 75/2002 poz. 690 zawarta w rozporządzeniu z dnia 6 listopada 2008 (Dz. U. Nr 201/2008 poz. 1238). W załączniku do aktualnej wersji „warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie”, zamieszczono informacje na temat wymaganych minimalnych grubości izolacji cieplnej przewodów rozdzielczych i komponentów w instalacjach centralnego ogrzewania, ciepłej wody użytkowej (w tym przewodów cyrkulacyjnych), instalacji chłodu i ogrzewania powietrznego, które częściowo zaostrzają zalecenia PN-B-02421: 2000 (Tab. 2).
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury jest aktem nadrzędnym w stosunku do Polskiej Normy, zatem wymagania w nim zawarte mają pierwszorzędne znaczenie. W treści rozporządzenia podobnie do wcześniejszych jego wersji, przywołana została jednak norma PN-B-02421, a zatem jeżeli wymagania dotyczące minimalnej grubości izolacji zawarte w normie są bardziej rygorystyczne, niż w „warunkach technicznych…” przyjmować należy wartości z normy, w pozostałych przypadkach obowiązują wartości wymienione w rozporządzeniu.
Z porównania wytycznych zawartych w normie z wymaganiami nowego rozporządzenia wynika, że duża część wymagań minimalnych określonych przez normę traci zastosowanie. Warunki Techniczne nakazują stosowanie izolacji termicznych i przeciwwilgociowych na instalacjach klimatyzacyjnych i wybranych kanałach wentylacyjnych. § 153.p.8
„8. Przewody instalacji klimatyzacji, przewody stosowane do recyrkulacji powietrza oraz prowadzące do urządzeń do odzyskiwania ciepła, a także przewody prowadzące powietrze zewnętrzne przez ogrzewane pomieszczenia, powinny mieć izolację cieplną i przeciwwilgociową”.
Załącznik nr 2 do Warunków Technicznych podaje szczegółowo wymagane minimalne grubości izolacji cieplnej na instalacjach grzewczych, ciepłej wody użytkowej i cyrkulacji, przewodach ogrzewania powietrznego oraz instalacji wody lodowej. Dodatkowo izolacja na instalacji wody lodowej powinna być paroszczelna.
Tabela aktualnie obowiązująca
Załącznik nr 2 do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie WT
Dla materiałów izolacyjnych o innym współczynniku przewodzenia ciepła niż 0,035 W/(mK), właściwą grubość izolacji należy obliczyć posługując się wzorem normy PN-B-02421:2000 , [mm] gdzie:
e – grubość izolacji określona zgodnie z normą (tab. 1), [mm],
D – średnica zewnętrzna izolowanego przewodu, [mm],
λ1 – współczynnik przewodzenia ciepła materiału w temperaturze 40oC, [W/(mK)].
Płaszcze ochronne, wg zaleceń, normy powinny być stosowane w napowietrznych sieciach ciepłowniczych, a także w sieciach i instalacjach usytuowanych w pomieszczeniach, jeżeli zastosowanie płaszcza jest uzasadnione ze względów technicznych.
Materiały do wykonania płaszcza powinny charakteryzować się cechami podobnymi do materiałów izolacyjnych, takimi jak: odporność na działanie wody i otoczenia, obojętność chemiczna w stosunku do materiału izolacyjnego i materiału instalacji, wytrzymałość na obciążenia statyczne i dynamiczne.
