Czy Twój dom lub mieszkanie są gotowe na upały?

Latem coraz częściej nawiedzają nas długie okresy upałów. Lejący się z nieba żar praktycznie uniemożliwia przebywanie na zewnątrz, przez co szukamy zbawiennego cienia i chłodu w budynkach. Tymczasem przenikające przez okna i balkony promienie słoneczne dodatkowo rozgrzewają wnętrza naszych domów, sprawiając, że przebywanie w nich nie zapewnia komfortu, którego tak bardzo potrzebujemy.

Z przeprowadzanych badań naukowych wynika, że podczas lata najlepsze samopoczucie mamy, gdy temperatura otoczenia utrzymuje się w zakresie 23-26 stopni Celsjusza, a wilgotność powietrza oscyluje się na poziomie 40-60%. Jednak, gdy temperatura na zewnątrz osiąga 30 czy 40 stopni, nawet najlepsza wentylacja nam nie pomoże, takie warunki we wnętrzach jest w stanie zapewnić tylko klimatyzacja.

Jakie są korzyści z klimatyzacji w domu?

Klimatyzacja domowa nie jest już luksusem i zdobywa coraz większą popularność wśród osób prywatnych. Na rynku dostępnych jest wiele modeli z zaawansowanymi możliwościami dostosowania funkcji do indywidualnych potrzeb użytkowników. Istnieją rozwiązania umożliwiające ochłodzenie jednego pokoju, jak i kilku pomieszczeń, całego mieszkania, domu, a także budynku.

Montaż klimatyzacji niesie za sobą nie tylko zalety w okresie letnim, ale i szereg korzyści w pozostałych porach roku. Dzięki niej możemy zadbać o odpowiednią jakość powietrza w naszych wnętrzach i stworzyć w nich korzystny dla naszego zdrowia mikroklimat. Nowoczesne urządzenia klimatyzacyjne mogą:

usuwać nadmiar wilgoci z pomieszczenia, uniemożliwiając rozwijanie się groźnych dla naszego zdrowia grzybów i pleśni;
oczyszczać i jonizować powietrze dzięki zastosowaniu dodatkowych filtrów wychwytujących odpowiedniej wielkości zanieczyszczenia np. takie jak alergeny, czy smog;
automatycznie dostosowywać temperaturę panującą wewnątrz pomieszczeń do zmieniających się potrzeb;
dodatkowo ogrzewać, co dotyczy tylko modeli z rewersyjną pompą ciepła, ale sprawia, że klimatyzator może być wykorzystywany niemal przez cały rok;
współpracować z instalacją wentylacyjną, co umożliwia stałą wymianę powietrza zużytego na świeże.

Czy wiesz, jak jest zbudowany i jak działa klimatyzator?

Na klimatyzator składają się poniższe elementy:

czynnik chłodniczy, czyli krążąca w układzie zamkniętym substancja, charakteryzująca się specjalnymi właściwościami termodynamicznymi:
w niskiej temperaturze i przy niskim ciśnieniu substancja przechodzi w stan gazowy, pobierając energię z otoczenia
wysokiej temperaturze i przy wysokim ciśnieniu substancja skrapla się, oddając ciepło
sprężarka, dzięki której następuje wzrost ciśnienia czynnika w postaci gazowej, o wysokiej temperaturze.
skraplacz, w którym czynnik chłodniczy zmienia stan skupienia z gazowego w płynny, oddając energię, dzięki czemu zmniejsza się jego temperatura
zawór rozprężający, dzięki któremu ciecz wychodząca ze skraplacza zmniejsza dodatkowo swoje ciśnienie
parownik – element, w którym dochodzi do odparowania cieczy o niskim ciśnieniu i niskiej temperaturze, do postaci gazowej, czemu towarzyszy pobieranie energii z zewnątrz.

Jak powstaje chłód, czyli jak działa klimatyzacja?

Zasada działania klimatyzacji jest analogiczna do pracy naszych lodówek. Motorem przemian termodynamicznych jest zasilana energią elektryczną sprężarka wymuszająca przemieszczanie się czynnika w obiegu zamknietym: do skraplacza, następnie do zaworu rozprężającego, parownika i dalej do sprężarki. Parownik i skraplacz stanowią wymienniki ciepła, w których dzięki zastosowaniu dodatkowych wentylatorów następuje wymiana energii pomiędzy czynnikiem chłodzącym i przepływającym przez wymienniki powietrzem:

w skraplaczu czynnik chłodzi się, oddając energię do znajdującego się wokół powietrza
w parowniku czynnik ogrzewa się, pobierając energię z otoczenia, co powoduje ochłodzenie otaczającego powietrza.

Klimatyzacja do domu i mieszkania: monoblok, split czy multi split?

Konstrukcja klimatyzatora umożliwia umiejscowienie wymienników ciepła (skraplacza i parownika) w pewnym oddaleniu od siebie. Kiedy znajdują się one w dwóch oddzielnych obudowach (zwanych jednostkami) połączonych ze sobą jedynie przewodami z czynnikiem chłodniczym, to taki układ tworzy klimatyzator typu split, gdzie:

w jednostce zlokalizowanej wewnątrz znajduje się parownik i towarzyszący mu wentylator,
w jednostce zewnętrznej, umieszczone są pozostałe elementy układu — sprężarka, skraplacz, zawór rozprężny i wentylator odprowadzający ciepło.

Istnieją również układy składające się z kilku jednostek wewnętrznych podłączonych do jednej jednostki zewnętrznej — wtedy taki system nazywany jest klimatyzacją multi split. Natomiast jeśli oba wymienniki znajdują się w jednej, wspólnej obudowie to jest to klimatyzator typu monoblok.

Rodzaje klimatyzatorów - czyli jaki klimatyzator wybrać do domu?

Na rynku dostępnych jest wiele rozwiązań. Jedne z nich będą idealne dla małych pomieszczeń, inne sprawdzą się w niedużych mieszkaniach, jeszcze inne mogą być zastosowane w dużych domach. Poniżej omówimy istniejące rozwiązania, począwszy od najprostszych, po najbardziej zaawansowane.

klimatyzator przenośny (pokojowy)

Klimatyzatory pokojowe, przenośne mają w zdecydowanej większości budowę monoblokową, gdzie zarówno parownik, jak i skraplacz są zamknięte w jednej obudowie. To najprostszy i najtańszy sposób na obniżenie temperatury w niewielkich, pojedynczych wnętrzach. Ich zaletą jest przede wszystkim duża mobilność, niska cena oraz to, że ich montaż nie wymaga praktycznie żadnych przeróbek. Wystarczy podłączyć agregat do prądu. Wadą jest stosunkowo duża głośność i zdecydowanie mniejsza skuteczność w obniżaniu temperatury niż klimatyzatory stacjonarne, a także to, że jako urządzenia stojące na podłodze zajmują na niej dodatkowe miejsce.

Wśród klimatyzatorów przenośnych wyróżniamy:

klimatyzery, zwane klimatyzatorami wodnymi. Ich cechą charakterystyczną jest to, że nie posiadają rury odprowadzającej (wyrzutowej), a gorące powietrze przechodzi jedynie przez tkaninę zanurzoną w wodzie (często uzupełnioną dodatkowymi wkładami chłodzącymi lub lodem) i jest oddawane do tego samego pomieszczenia. Ich możliwości chłodzenia wynoszą więc zaledwie kilka stopni Celsjusza i dodatkowo wymagają częstej wymiany wody oraz wkładów chłodzących. Podnoszą również nieznacznie wilgotność powietrza z uwagi na parowanie wody.
klimatyzatory przenośne tym różnią się od klimatyzerów, że ciepłe powietrze odprowadzane jest dodatkową rurą na zewnątrz przez uchylone okno lub drzwi balkonowe (zaopatrzone w specjalną uszczelkę). Parametry niektórych modeli mają porównywalną efektywność do klimatyzatorów ściennych, ale z reguły są one w stanie schłodzić powierzchnie rzędu 20 – 30 m2. Zdarzają się także modele przenośne o budowie typu split, w których zamiast rury wyrzutowej o dużym przekroju, ciepło oddawane jest przez niedużą jednostkę zewnętrzną (umieszczoną na balkonie lub tarasie) połączoną dużo cieńszymi przewodami, dzięki czemu ryzyko napływu powietrza z zewnątrz (przez uchylone okno czy drzwi) jest dużo mniejsze. Jest to jednak rozwiązanie dużo droższe niż zakup stacjonarnego klimatyzatora typu split.

Stacjonarny klimatyzator pokojowy

Klimatyzatory stacjonarne montowane są na stałe. Umieszcza się je w przegrodach zewnętrznych budynku takich jak ściany czy okna. Najbardziej popularne w tej grupie są klimatyzatory typu split lub multi split, choć stosowane są również rozwiązania typu monoblok.

Klimatyzator typu monoblok

Klimatyzatory stacjonarne typu monoblok, analogicznie do klimatyzatorów przenośnych tego typu, charakteryzują się tym, że w jednej, wspólnej i hermetycznie zamkniętej obudowie znajdują się zarówno parowacz jak i skraplacz. Stosuje się je głównie tam, gdzie przeprowadzenie klasycznej instalacji chłodzącej nie jest możliwe.

Klimatyzatory stacjonarne typu monoblok mogą być montowane (w zależności od modelu):

- w wariancie okiennym:

w świetle okna,
na miejscu skrzydła okiennego
na parapecie
w wybitym w ścianie otworze w taki sposób, aby jedna część urządzenia znajdowała się na zewnątrz a druga – wewnątrz pomieszczenia

- w wariancie ściennym:

wewnątrz pomieszczenia na ścianie stanowiącej przegrodę zewnętrzną, w której wykonane zostały dwa kanały: jeden służący do pobierania, drugi do odprowadzania powietrza.

Klimatyzator typu split

Najbardziej popularnymi są klimatyzatory stacjonarne typu Split z jednostką zewnętrzną, umieszczaną na ścianie zewnętrznej budynku lub na dachu oraz jedną jednostką wewnętrzną. Jest to rozwiązanie ekonomiczne, występujące w różnych wersjach, często z efektownie wyglądającymi i ciekawymi formami jednostek wewnętrznych, które mogą być montowane przy podłogach, na ścianach, pod sufitami, bądź w sufitach podwieszanych. Mimo konieczności przeprowadzenia drobnego remontu związanego z przeprowadzeniem przewodów czynnika chłodniczego jest to najczęściej wybierane rozwiązanie głównie ze względu na komfort użytkowania, wydajność i niski poziom hałasu. Ten rodzaj klimatyzacji wymaga jednak instalacji przeprowadzonej przez doświadczonych fachowców z odpowiednimi uprawnieniami.

Klimatyzator typu Multisplit

Kiedy wiele jednostek wewnętrznych podłączonych jest tylko do jednej jednostki zewnętrznej to mamy do czynienia z klimatyzatorem typu Multi split. Zaletą tego rozwiązania jest możliwość wykorzystania wielu, całkowicie różnych, jednostek wewnętrznych (przypodłogowych, ściennych, kasetonowych). Co więcej, dzięki zastosowaniu tylko jednej jednostki zewnętrznej (zamiast kilku), dodatkowo zyskuje na tym estetyka elewacji budynku. Układy Multisplit są często stosowane w mieszkaniach i domach o dużej powierzchni, jednak wymagają, aby decyzja o ich zastosowaniu podejmowana była już na etapie projektowania, ostatecznie budowy, bo rozprowadzanie takiej instalacji w istniejącym budynku jest bardziej kosztowne i dość uciążliwe.

Klimatyzator kanałowy

Najbardziej nowoczesnym, ale i najdroższym rozwiązaniem klimatyzacji typu split jest klimatyzator kanałowy z jedną jednostką zewnętrzną. Rolę jednostki wewnętrznej spełnia centrala klimatyzacyjna (zwykle montowana na strychu), od której odchodzą kanały wentylacyjne doprowadzające chłodne powietrze do pomieszczeń oraz kanał czerpiący. W tym przypadku nie ma potrzeby umieszczać w pokojach jednostek wewnętrznych, bo powietrze doprowadzane jest do nich kanałami ukrytymi w suficie lub ścianach. Istotnym elementem układu są regulowane automatycznie przepustnice wraz z płytą do ich kontroli oraz termostaty rozmieszczone w pomieszczeniach. System pozwala na prowadzenie pełnej kontroli temperatury, w każdym z pomieszczeń z pozycji jednostki centralnej. W przypadku domów jednorodzinnych klimatyzator kanałowy może być również połączony z modelami typu split, czy multi split, tworząc klimatyzację hybrydową, w której poddasze chłodzone jest przy pomocy kanałów wentylacyjnych, a w pomieszczeniach znajdujących się na niższych poziomach chłodzenie zapewniają wybrane jednostki wewnętrzne.

Jak dobrać moc klimatyzatora domowego?

Najważniejszym wskaźnikiem określającym klimatyzator jest jego moc chłodnicza. Można ją wyznaczyć dwiema metodami: metodą wskaźnikową, bądź przy wykorzystaniu specjalnych programów obliczeniowych.

Metoda wskaźnikowa

w metodzie wskaźnikowej przyjmuje się, że na każdy metr kwadratowy powierzchni pomieszczenia, w którym chcemy zamontować klimatyzację, potrzebne jest od 80 do 150 W mocy chłodniczej klimatyzatora (w zależności od rodzaju pomieszczenia i jego przeznaczenia). Nie jest to jednak metoda wystarczająco precyzyjna.

Obliczenia przy wykorzystaniu programów komputerowych.

Obliczenia przy wykorzystaniu odpowiednich programów komputerowych są dużo dokładniejsze, bo pod uwagę branych jest wiele czynników, takich jak:

kubatura i przeznaczenie pomieszczeń
liczba i wielkość okien, a także ich położenie wobec stron świata,
zastosowane sposoby na ograniczenie nasłonecznienia, np.: rodzaj stosowanych żaluzji czy folii odbijającej światło
rodzaj zastosowanej w budynku izolacji termicznej w podłodze i nad sufitem
poziom, na którym znajdują się pomieszczenia w budynku
sąsiedztwo pomieszczeń klimatyzowanych
rodzaj i liczba wszelkich źródeł ciepła pochodzących od wyposażenia, jak punkty świetlne, wyposażenie (agd., RTV, komputery itp.) ich rodzaj i czas rzeczywistej pracy
zyski ciepła od przebywających w pomieszczeniach ludzi, a także czas ich przebywania, rodzaj aktywności – więcej ciepła wydzielamy podczas wykonywania pracy czy ćwiczeń niż podczas odpoczynku.

Na co jeszcze zwrócić uwagę przy wyborze klimatyzacji do mieszkania?

Na początku przeczytajmy karty produktu wybranych przez nas urządzeń. Zebrane tam są i dokładnie opisane wszystkie parametry ich pracy, a uwagę powinniśmy zwrócić szczególnie na:

poziom mocy akustycznej jednostki wewnętrznej i zewnętrznej, czyli wytwarzany przez nie poziom hałasu. Im mniejszy poziom, tym lepiej, zwłaszcza jeżeli planujemy zamontować urządzenie typu Split, a jednostkę zewnętrzną umieścić w pobliżu okien sąsiadów (w nocy poziom hałasu emitowanego przez urządzenie nie może przekraczać 45 dB.);
klasa efektywności energetycznej- zazwyczaj podawana oddzielnie jako klasa efektywności energetycznej w trakcie chłodzenia oraz oddzielnie w trakcie grzania, ze względu na różne przyporządkowanie dla poszczególnych trybów. Zasadniczo im wyższa klasa efektywności, tym lepiej.

System klimatyzacji typu split w bloku mieszkalnym

Jeśli planujemy założyć klimatyzator z jednostką zewnętrzną w bloku mieszkalnym zarządzanym przez spółdzielnię lub wspólnotę mieszkaniową, konieczne jest uzyskanie na to zgody zarządcy (nawet jeśli miałby to być nasz własny balkon). Trzeba też zabezpieczyć sposób odprowadzania skroplin. Skapująca niekontrolowanie woda może niszczyć elewacje i powodować zacieki, dlatego najlepiej przewidzieć podłączenie jednostki zewnętrznej do kanalizacji lub zapewnić odpowiedni zbiornik na ten cel.

Montaż klimatyzatora i jego serwis

Montaż klimatyzacji w domu

Klimatyzacja nie jest urządzeniem, które każdy może kupić w sklepie, a następnie samodzielnie zamontować stosując się do instrukcji podanych przez producenta. Zakupu i montażu klimatyzacji możemy zgodnie z prawem dokonać tylko w tych firmach, które posiadają właściwie wykwalifikowany personel posiadający certyfikaty na F-gazy oraz uprawnienia elektryczne SEP odpowiedniej klasy.

Co daje regularna konserwacja?

Przede wszystkim – gwarancję czystego powietrza. Dzięki Po czyszczeniu filtrów i odgrzybianiu jednostek wewnętrznych przez specjalistę – nie dopuścimy do rozwoju bakterii szkodliwych dla naszego zdrowia. Ponadto kontrolne sprawdzenie klimatyzacji pozwoli uniknąć awarii systemu i cieszyć się klimatyzacją przez długie lata.

Jak wygląda czyszczenie klimatyzacji?

Typowy serwis obejmuje wykonanie poniższych czynności:

czyszczenie jednostki wewnętrznej – filtra, obudowy, wymiennika i tacy skroplin
kontrolę jednostki wewnętrznej – odpływu, pompki skroplin
czyszczenie jednostki zewnętrznej – obudowy i wymiennika
sprawdzenie ilości czynnika i ciśnień pracy w układzie
przegląd połączeń elektrycznych w układzie
inspekcja mocowań urządzeń
badanie poprawności pracy układu.

Po przeglądzie mamy pewność, że jakość powietrza jest dobra, a my będziemy mogli cieszyć się sprawną i bezpieczną dla naszego zdrowia klimatyzacją przez cały kolejny sezon.

Najlepsze produkty w swoich kategoriach, wybrane na podstawie opinii ekspertów oraz ilości sprzedanych sztuk.

Pogłębiaj swoją wiedzę, czytaj poradniki

Opracowanie redakcja: (A.K.)

Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji portalu www.klimatyzacja.pl