. Dlatego właściciele domów jednorodzinnych standardowo już decydują się na zakup klimatyzacji. Dodatkową zachętą jest to, że część kosztów tego typu inwestycji może zostać pokryta z rządowych programów dotacji lub w postaci ulgi podatkowej. Trzeba jednak wiedzieć, że do zwrotu kosztów zakupu i montażu kwalifikują się tylko klimatyzatory z funkcją grzania, zaś przyznanie dotacji czy ulgi wymaga spełnienia wielu warunków.
Celem programów dofinansowania jest ogólnie poprawa jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, poprzez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej budynków. Dlatego klimatyzatory, które mogą jedynie chłodzić pomieszczenia, nie są objęte dotacjami. W lipcu 2024 r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) dementując plotki publikowane w Internecie poinformował, że w żadnym z rządowych programów dotacji, czyli Moje Ciepło, Czyste Powietrze czy Mój Prąd, nie ma możliwości dofinansowania do urządzeń służących wyłącznie do chłodzenia pomieszczeń. Dotacje obejmują tylko źródła ciepła. Dlatego można uzyskać dofinansowanie na zakup i montaż, ale jedynie klimatyzatorów z funkcją grzania. Posiadają ja wszystkie współcześnie produkowane urządzenia. Nie wszyscy właściciele domów jednorodzinnych wiedzą, że klimatyzatory, pompy ciepła czy lodówki działają na tej samej zasadzie. Krąży w nich tzw. czynnik chłodniczy, czyli substancja, która wrząc w niskiej temperaturze i pod niskim ciśnieniem pobiera ciepło, które następnie oddaje w trakcie skraplania pod wyższym ciśnieniem i w wyższej temperaturze. Do zwiększania ciśnienia służy sprężarka, która zużywa energię elektryczną. W klimatyzatorach ciepło jest odbierane z pomieszczeń przez parownik, przenoszone na zewnątrz i oddawane do otoczenia przez skraplacz, natomiast w pompach ciepła dzieje się odwrotnie. Parownik pobiera ciepło z powietrza, gruntu lub wody, następnie jest ono przenoszone do skraplacza w jednostce wewnętrznej w budynku i wykorzystane do ogrzewania pomieszczeń. Jednak w zarówno w klimatyzatorach, jak i pompach ciepła obieg ten można odwrócić. Oznacza to, że pompa (tzw. rewersyjna) może chłodzić pomieszczenia latem, natomiast klimatyzator ogrzewać pomieszczenia w chłodniejszych porach roku, działając praktycznie jak pompa ciepła typu powietrze-powietrze. Różnica pomiędzy obydwoma urządzeniami tkwi głównie w ich mocy chłodniczej/grzewczej. Klimatyzatory nadają sie raczej tylko do ogrzewania wspomagającego podstawowy system (np. C.O.) i sprawdzają się podczas chłodniejszych dni poza sezonem grzewczym. Jednak zarówno pompy ciepła jak i klimatyzatory charakteryzuje wysoka efektywność energetyczna, określona współczynnikami COP/SCOP (grzanie) oraz EER (SEER) chłodzenie. W przybliżeniu z 1 kWh energii elektrycznej można otrzymać 3-6 kWh ciepła lub chłodu. Dlatego klimatyzatory i pompy ciepła to urządzenia wyjątkowo energooszczędne. W Polsce, ze względu na cenę, najpopularniejsze są urządzenia typu split, czyli składające się z jednostki zewnętrznej i wewnętrznej, połączonych rurami z czynnikiem chłodniczym. Dlatego montaż klimatyzacji musi być wykonany przez specjalistę z uprawnieniami gazowymi.
Programy dofinansowania do klimatyzacji w 2025 roku
Obecnie osoby zamierzające zakupić klimatyzator z funkcją grzania mogą skorzystać z następujących programów wsparcia:
Czyste Powietrze. To najbardziej znany rządowy program antysmogowy, prowadzony przez NFOŚiGW oraz 16 Funduszy Wojewódzkich (WFOŚiGW). 31 marca b.r. ruszyła jego nowa odsłona. Program obejmuje dofinansowanie do:
Beneficjentami programu mogą zostać właściciele lub współwłaściciele domów jednorodzinnych oraz lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą. Minimalny wymagany okres własności to 3 lata (nie dotyczy dziedziczenia), zaś nieruchomość musi mieć pozwolenie na budowę wydane do dnia 31 grudnia 2020 r. Poziomy dofinansowania podzielono na 3 grupy, w zależności od dochodów wnioskodawców:
Istotne jest, że w Czystym Powietrzu dofinansowanie można uzyskać tylko do pomp ciepła/klimatyzatorów posiadających klasę efektywności energetycznej co najmniej A++ dla klimatu umiarkowanego i znajdujących się na tzw. Zielonej Liście Urządzeń i Materiałów (ZUM).Obecnie warunkiem uzyskania dotacji jest dokonanie audytu energetycznego przed rozpoczęciem inwestycji oraz wykonanie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku po realizacji przedsięwzięcia, które potwierdzi zmniejszenie zapotrzebowania na energię do ogrzewania.
Moje Ciepło. To program dofinansowania zakupu i montażu pomp ciepła, realizowany ze środków NFOŚiGW, zgromadzonych na rachunku Funduszu Modernizacyjnego. Adresowany do osób fizycznych będących właścicielami nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Podstawowym warunkiem udzielenia dofinansowania jest podwyższony standard energetyczny budynku, zaś wysokość dotacji zależy będzie od rodzaju zainstalowanej pompy ciepła oraz posiadania przez wnioskodawcę karty dużej rodziny (KDR). W przypadku pomp ciepła typu powietrze-powietrze dofinansowanie obejmuje tylko urządzenia działające w systemie centralnym i wynosi do 30% kosztów kwalifikowanych (45% dla posiadaczy KDR), jednak nie więcej niż 7000 zł. Urządzenia muszą spełniać wymagania klasy energetycznej A+ dla klimatu umiarkowanego.
Stop Smog. To uzupełnienie programu Czyste Powietrze, adresowane do osób najuboższych i dotyczące obszarów, gdzie obowiązują tzw. uchwały antysmogowe. 31 marca 2025 uruchomiono drugą odsłonę tego programu. Wnioskodawcy, tacy jak gminy, związki międzygminne, powiaty czy związki metropolitalne mogą uzyskać do 70% dofinansowania kosztów inwestycji zaś resztę stanowi ich wkład własny. Dzięki temu mieszkańcy gmin mogą otrzymać w formie bezzwrotnej dotacji do 100% kosztów przedsięwzięć, takich jak: likwidacja lub wymiana źródeł ciepła na niskoemisyjne m.in. pompy ciepła, a wiec i klimatyzatory z funkcją grzania) oraz termomodernizacja w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych. Maksymalna kwota dotacji wynosi 53 000 zł.
Ulga termomodernizacyjna. To możliwość odliczenia przez właścicieli lub współwłaścicieli domów jednorodzinnych w rocznym zeznaniu podatkowym od dochodu (przychodu) kwoty do 53000 zł, przeznaczonej na wszystkie realizowane przedsięwzięcia termomodernizacyjne w tych budynkach. Jednak warto wiedzieć, że zgodnie z interpretacją Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 marca 2022, prawo do odliczenia w ramach ulgi termomodernizacyjnej przysługuje tylko tym podatnikom, którzy zakupili klimatyzację z funkcją grzania w ramach realizacji projektu termomodernizacyjnego i udokumentują związek poniesionych wydatków z wymienionym projektem. Dlatego w przypadku jakichkolwiek wątpliwości inwestor powinien zwrócić się o indywidualną interpretację swojego przypadku do Dyrektora KIS. To bardzo ważne, ponieważ zdarzały się już interpretacje negatywne.
Premia termomodernizacyjna. To pomoc przy spłacie części kredytu zaciągniętego na przedsięwzięcie termomodernizacyjne. Mogą się o nią starać m.in. właściciele budynków jednorodzinnych. Premię przyznaje Bank Gospodarstwa Krajowego, dlatego też wniosek można złożyć tylko w tych bankach, które współpracują z BGK. Wysokość premii termomodernizacyjnej wynosi maksymalnie 26% kosztów przedsięwzięcia lub 31% łącznych kosztów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego i projektu, polegającego na zakupie, montażu, budowie albo modernizacji instalacji OZE, takich jak m.in pompa ciepła powietrze-powietrze czy klimatyzator z funkcją grzania.
Pogłębiaj swoją wiedzę, czytaj poradniki
Opracowanie redakcja : (T.H.)
Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji portalu www.klimatyzacja.pl