Czynniki chłodnicze stosowane w chłodnictwie
W systemach chłodniczych stosuje się różnego rodzaju czynniki chłodnicze w postaci związków chemicznych lub ich mieszanin. Znajdują się one w obiegu zamkniętym i podlegają różnym przemianom. W ten sposób zapewniają prawidłowe działanie układu i odpowiadają za pochłanianie i oddawanie temperatury zgodnie z ustawionymi parametrami. W tym artykule wskażemy na powszechnie stosowane czynniki chłodnicze w chłodnictwie.
Czym jest czynnik chłodniczy?
Zgodnie z fachową definicją, czynnik chłodniczy to inaczej czynnik termodynamiczny, który bierze udział w procesie wymiany ciepła w systemie. Najczęściej jego rolę pełną płyny robocze, które dzieli się na syntetyczne i naturalne. Ważne, aby charakteryzowały się dobrymi właściwościami i były możliwie jak najbardziej bezpieczne dla człowieka, środowiska naturalnego i elementów wykorzystywanych w systemie chłodniczym.
Naturalne czynniki chłodnicze
Pierwszą z kategorii są naturalne czynniki chłodnicze. Powstają one w wyniku naturalnych procesów i stanowią ekologiczną alternatywę dla płynów syntetycznych. Wśród organicznych substancji znajdują się m.in. węglowodory: izobutan (R600a), propan (R290), propylen (R1270) oraz mieszaniny zawierające w swoim składzie butan, propan lub etan. Do naturalnych czynników chłodniczych zaliczane są również nieorganiczne substancje takie jak: powietrze (R-729), woda lodowa (R-718), dwutlenek węgla (R-744) czy też amoniak (R-717). Gwarantują one wysoką wydajność chłodniczą oraz w wybranych przypadkach są bezpieczne dla człowieka. Największym zagrożeniem w tym zakresie są ewentualne wycieki amoniaku.
Syntetyczne czynniki chłodnicze
Ze względu na ich cenę oraz dobre właściwości, w systemach chłodniczych powszechnie wykorzystuje się syntetyczne czynniki chłodnicze. Dotyczy to zarówno instalacji przemysłowych, jak i domowych. Jak sama nazwa wskazuje, są to substancje opracowane przez człowieka i przez niego stworzone. Dzieli się je na jednorodne i niejednorodne. W tej pierwszej grupie znajdują się przede wszystkim freony, czyli chloropochodne i fluoropochodne łańcuchowe węglowodory nasycone. Ze względu na ich szkodliwość, obecnie odchodzi się od ich stosowania. Jednorodne czynniki chłodnicze to m.in.: R-22 i R-134a. W grupie niejednorodnych substancji wymienia się takie mieszaniny jak azeotropy i zeotropy. Są one bezpieczniejsze w stosowaniu od freonów. Przykłady tego typu czynników to: R-500, R-502, R-410A, R-407C. Czynnik powinien być bezpośrednio dobrany do rodzaju systemu chłodniczego i jego przeznaczenia. Decyzję w tym zakresie podejmuje specjalista. Wszystko po to, aby układ gwarantował bezpieczeństwo i wydajność eksploatacji przez lata. W trakcie użytkowania systemu chłodniczego należy regularnie przeprowadzać pomiary kontrolne, aby zminimalizować ryzyko szkodliwych wycieków czynników chłodniczych.
Pogłębiaj swoją wiedzę, czytaj poradniki
Opracowanie redakcja : (Ł.G.)
Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji portalu www.klimatyzacja.pl
