Chłodnie samochodowe i izotermy

Przewożenie produktów z zachowaniem określonych reżimów temperaturowych to trudne zadanie. W przypadku wielu towarów nawet niewielkie przekroczenia temperatur mogą doprowadzić do ich uszkodzenia lub spowodować utratę świeżości, czy skrócenie terminu ich przydatności.


Do tego warunki transportu powinny być zawsze dostosowane do rodzaju przewożonych produktów. W określonych warunkach transportuje się mrożonki, w innych żywność niemrożoną, czy kwiaty, a w jeszcze innych farmaceutyki i produkty biomedyczne. Bez specjalnie dostosowanych środków transportu dostawy tego typu artykułów nie byłyby możliwe. W poniższym artykule omawiamy najczęściej wykorzystywane do tego celu pojazdy, jakimi są chłodnie i izotermy, natomiast więcej informacji na temat samochodowych systemów chłodniczych znajdziesz na portalu klimatyzacja.pl w dziale Artykuły - Auto-klima - Tematy dla firmy.

Chłodnie samochodowe

Chłodnia samochodowa służy do przewozu (w tzw. zimnym łańcuchu dostaw) zamrożonych lub schłodzonych produktów spożywczych, które szybko tracą przydatność do spożycia lub mogą ulec zepsuciu. To przestrzeń ładowna zdolna do utrzymywania niskich temperatur, ze specjalną izolacją ścian, podłogi i sufitu, wykonaną z polimerowych płyt. Co więcej, aby zapobiec wychładzaniu się wnętrza kontenera podczas rozładunków, miejsca otworów drzwiowych zabezpiecza się dodatkowymi fartuchami z tworzywa sztucznego lub stosuje się wewnętrzny podział przestrzeni na oddzielne strefy ładunkowe odizolowane od siebie ścianą grodziową.

Chłodnie samochodowe to pojazdy wyposażone w indywidualne, mechaniczne źródło chłodzenia. Najczęściej występuje ono w postaci sprężarki lub urządzenia absorpcyjnego, których działanie umożliwia schłodzenie wnętrza kontenera i utrzymanie niskiej temperatury, nawet przy temperaturach zewnętrznych sięgających + 30°C. Poziom utrzymania niskiej temperatury we wnętrzu kontenera zależy od klasy chłodni. I tak chłodnie, które są w stanie utrzymać temperaturę wewnętrzną;

  • od +12 do 0°C - należą do klasy A,
  • od +12 do -10°C - należą do klasy B,
  • od +12 do -20°C - należą do klasy C,
  • 0°C - należą do klasy D,
  • -10°C - należą do klasy E,
  • -20°C - należą do klasy F.

Chłodnie samochodowe można dostosować do różnych typów pojazdów i nadwozi, począwszy od busów dostawczych, poprzez kontenerowe samochody ciężarowe, aż po ciągniki siodłowe z przyczepami.

Samochody chłodnie służą do przewożenia dwóch grup ładunków:

  • produktów mrożonych wymagających utrzymania temperatur poniżej 0°C - jak wszelkiego rodzaju mięsa, ryby, przetwory owocowo-warzywne, czy lody;
  • produktów schłodzonych wymagających temperatur bliskich zera, ale dodatnich, takich jak świeże owoce i warzywa, kwiaty, kosmetyki czy wyroby farmaceutyczne.

Jak działają chłodnie samochodowe?

Chłodnię samochodową tworzy szczelny kontener o wysokich właściwościach izolacyjnych, wraz z agregatem chłodniczym. Zadaniem kontenera jest ochrona ładunku przed czynnikami atmosferycznymi oraz ucieczką schłodzonego powietrza z jego wnętrza. Zadaniem agregatu jest utrzymanie ustalonej temperatury we wnętrzu kontenera.

Zasada działania agregatu chłodniczego

Agregat chłodniczy składa się z umieszczonego w kontenerze parownika, sprężarki, zewnętrznego wymiennika ciepła (w postaci skraplacza) oraz z zaworu rozprężnego. Pomiędzy nimi, w obiegu zamkniętym krąży czynnik chłodniczy (najczęściej freon). Przepływ w obiegu wywołuje sprężarka, dzięki której sprężony do postaci gazowej czynnik przedostaje się do skraplacza. W skraplaczu czynnik skraplając się, oddaje ciepło do otoczenia i w postaci płynu przemieszcza się poprzez zawór rozprężny do parownika. Rozprężająca się ciecz pobiera ciepło z wnętrza kontenera i w postaci gazowej trafia ponownie do sprężarki, rozpoczynając nowy cykl.

Agregat chłodniczy posiada dwa niezależne źródła zasilania. W czasie pracy silnika samochodu źródłem zasilania jest alternator, natomiast podczas postoju zasilanie odbywa się z oddzielnego akumulatora.

Koniecznym wyposażeniem chłodni samochodowych są również termografy — czyli urządzenia monitorujące poziom temperatury wewnątrz kontenera. Dane zapisane w urządzeniu stanowią podstawę kontroli poprawności przechowywania towaru w czasie jego transportu. Niektóre termografy wyposażone są w drukarkę umożliwiającą wydruk raportu temperatury.

Izotermy

Izotermy to samochody, których przestrzeń ładowna jest wykonana z termoizolacyjnego materiału, którego zadaniem jest ograniczenie wymiany ciepła z otoczeniem zewnętrznym. W tego typu pojazdach nie jest możliwe dokonanie w sposób czynny zmiany temperatury wnętrza, a jedynie jej podtrzymanie. Izotermy wykorzystuje się do przewożenia ładunków, które nie wymagają przechowywania w ujemnych temperaturach.

Ze względu na rodzaj izolacji cieplnej wyróżniamy dwa typy nadwozia izotermy:

  • typ N – z normalną izolacją, o współczynniku przenikania ciepła k = 0,7 [W/(mK)],
  • typ IR – ze wzmocnioną izolacją, o współczynniku przenikania ciepła k = 0,4 [W/(mk)].

Chłodnie czy izotermy — co lepiej wybrać?

Czym się kierować przy wyborze środka transportu w tzw. zimnym łańcuchu dostaw? To przede wszystkim zależy od rodzaju transportowanych produktów i warunków ich przechowywania, a także od odległości, na jaką będą wysyłane.

Izotermy najlepiej sprawdzą się na krótkich lub średnich dystansach i dla towarów przewożonych w dodatnich temperaturach. Chłodnie natomiast powinny być wykorzystywane podczas dalekich i czasochłonnych tras oraz w przypadku produktów, które wymagają zamrożenia.

Pogłębiaj swoją wiedzę, czytaj poradniki

Opracowanie redakcja : (Ł.G)

Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji portalu www.klimatyzacja.pl