Błędy przy montażu wentylacyjnych kanałów preizolowanych

Montażu wentylacyjnych kanałów preizolowanych

Tradycyjne instalacje wentylacyjne, w których wykorzystuje się kanały do przesyłania powietrza, składają się z przewodów z blachy ocynkowanej (są to kanały o przekroju okrągłym lub prostokątnym). Aby poprawić jakość akustyczną instalacji, ułatwić pracę instalatorom oraz zredukować koszty, w powietrznych instalacjach wentylacyjnych stosuje się też alternatywne typy kanałów wentylacyjnych - preizolowanych. Posiadają one szereg zalet, istotnych w procesie montażu oraz późniejszego funkcjonowania instalacji, jednak podstawowym warunkiem prawidłowego funkcjonowania instalacji wykonanej z tego typu kanałów jest poprawny montaż, bardziej skomplikowany i wymagający większej precyzji niż w przypadku instalowania kanałów blaszanych.

Wady kanałów preizolowanych

Popularne kanały wykonane z blachy ocynkowanej, posiadają szereg wad, które w niektórych przypadkach odgrywają decydującą rolę w wyborze materiału, z którego wykonane mają być przewody. Podstawową wadą tego typu przewodów jest bardzo duża waga całej konstrukcji - utrudniająca montaż oraz obciążająca stropy. Inną kwestią jest ograniczona odporność na korozję w środowisku wilgotnym (np. w instalacjach basenowych lepiej sprawdzają się opisywane kanały preizolowane, ponieważ powstające podczas montażu rysy i zadrapania na powierzchni blachy, w bardzo krótkim czasie rdzewieją), a także konieczność stosowania izolacji cieplnej w celu zredukowania strat ciepła podczas przesyłu powietrza.

Jak w porównaniu do kanałów z "ocynku" prezentują się kanały preizolowane?

Podstawowym elementem składowym takich kanałów są panele o budowie warstwowej. W zależności od technologii, stosuje się różne materiały izolujące, oraz różne pokrycia zewnętrzne paneli.

Zalety kanałów preizolowanych

Głównymi zaletami tego typu kanałów są: niewielka waga (są o ok. 80% lżejsze niż kanały blaszane) pozwalająca zmniejszyć obciążenia konstrukcyjne oraz ułatwiająca prace montażowe, wysoki współczynnik pochłaniania dźwięku (przez co są standardowo wykorzystywane w studiach nagrań, bibliotekach czy pracowniach akustycznych), posiadanie izolacji termicznej (brak dodatkowych kosztów na wykonanie izolacji), materiał niechłonący wody oraz nieprzyjazny dla bakterii i grzybów (wysoka higieniczność transportowanego powietrza, często stosuje się je w szpitalach czy strefach czystych), dużo mniejsza ilość miejsca jaką zajmują panele kanałów podczas transportu czy składowania (obniżone koszty transportu w porównaniu z zajmującymi wiele miejsca kanałami czy kształtkami z blachy).

Dużą zaletą jest też możliwość prefabrykacji na placu budowy, przy użyciu podręcznych narzędzi. Można na miejscu tworzyć kanały oraz kształtki o dowolnych kształtach i wymiarach, dzięki temu istnieje możliwość dopasowywania ich w zależności od rzeczywistych potrzeb, nie czekając na dostarczenie ich z warsztatu. Unika się także strat materiałowych oraz dużych ilości niewykorzystanych kształtek, które prawie zawsze zostają niezużyte podczas trwania całej budowy.

Montaż kanałów wentylacyjnych (preizolowanych)

Każdy z producentów posiada własne instrukcje dotyczące składania oraz montażu jego kanałów, jednak w rzeczywistości czynności te są do siebie podobne, niezależnie od marki. Instrukcje są wykonane jasno i czytelnie, jednakże jak to zwykle bywa na polskich budowach, napięte terminy oraz kwestie finansowe, często biorą górę nad prawidłowością wykonywania prac, czego efektem są wydarzenia, o których mowa w dalszej części artykułu.

Z czego tworzone są płyty preizolowane?

Podstawowym surowcem stosowanym do produkcji płyt preizolowanych jest wełna szklana. Płyty z których budowane są kanały, utworzone są ze sprasowanego włókna szklanego związanego żywicą termoutwardzalną. Od zewnątrz znajduje się warstwa folii aluminiowej, często zbrojonej siatką z włókna szklanego, a od wewnątrz warstwa tkaniny, woal lub welon z włókien szklanych. Tego typu płyty łączy się za pomocą tzw. piór, są to specjalne zakończenia brzegów płyty (męskie lub żeńskie), które powodują, że jedna płyta zachodzi brzegiem na drugą. Poszczególne płyty łączy się ze sobą na zasadzie klocków, a brzeg (wykorzystując kilkucentymetrową zakładkę z zewnętrznej osłony aluminiowej) łączy się specjalnymi zszywkami i okleja taśmą aluminiową. Dodatkowo w celu zachowania szczelności krawędzie smaruje się specjalnym klejem montażowym, dostarczanym tak jak pozostałe narzędzia m.in. do wycinania dodatkowych piór przy tworzeniu kształtek, przez producenta.

Czy odpowiednia kolejność działań jest ważna? Producenci kanałów wentylacyjnych

Niezwykle istotne jest zachowanie odpowiedniej kolejności działań podczas składania kształtek lub kanałów, dokładności wykonania (cięcie pod kątem prostym, dokładne zszywanie w odpowiednich odstępach, dokładne oklejanie taśmą aluminiową, montaż zgodny z kierunkiem przepływu powietrza) oraz koniecznym wzmacnianiu kanałów o większych przekrojach. Brak wzmocnień wykonanych na dużych kanałach (szczególnie w pobliżu central wentylacyjnych) powoduje "zasysanie" kanału do wewnątrz (po stronie wyciągowej) i w konsekwencji jego zapadnięcie, lub na kanałach nawiewnych - "nadęcie" kanału i rozpadnięcie się połączeń. Kanały wzmacnia się wg instrukcji producentów, zwykle są to profile T-kształtne montowane w odpowiednich odstępach po zewnętrznej stronie kanałów, za pomocą blaszek 10 x 10 cm i wkrętów samowiercących. Poszczególni producenci proponują także szereg innych, dodatkowych elementów wzmacniających jak np. profile wewnętrzne. Gwarancją trwałości i poprawności działania instalacji jest dokładne i zgodne z instrukcjami wykonanie połączeń między płytami oraz wykonanie usztywnień kanałów o większych średnicach.

Poniżej przedstawiono efekty błędów montażowych kanałów trzech wiodących producentów:

Powyższe zdjęcia przedstawiają sytuację mającą miejsce w prestiżowej miejskiej inwestycji. Kanały początkowo nie wyglądały źle, ale po uruchomieniu central wentylacyjnych większość kanałów pod wpływem ciśnień wytworzonych przez urządzenia została zassana albo rozdęta i w konsekwencji uległa zniszczeniu. Wszystkiemu winny jest nieprawidłowy montaż, niezgodny z zaleceniami producentów, wykonany w sposób karygodny.

A jak przedstawia się sytuacja po podjęciu działań naprawczych?

Załączone zdjęcia jasno pokazują, że kanały preizolowane są doskonałą alternatywą dla kanałów z blachy ocynkowanej, jednakże ich prawidłowe wykonanie jest niezmiernie ważne. W przeciwnym przypadku prowadzi to do dramatycznych sytuacji przedstawionych na powyższych zdjęciach i generuje dodatkowe koszty na naprawę instalacji.

Autor: Ewa Kołodziejczak, ekspert firmy GREEN AIR